غلامی: سرآغاز ورود نسلی نو از اساتید به دانشگاه ها با نگاه حل مسائل کشور، مشوق های ویژه برای بازگشت نخبگان
به گزارش وبلاگ 8 شارژ، وزیر علوم گفت: یکی از مهم ترین برنامه هایی که در سال 98 در آموزش عالی اجرایی شد طرح فرصت مطالعاتی 6 ماهه اجباری اعضای جوان هیات علمی در صنعت بود که وزارت علوم با این کار، نسلی نو از اساتید را با نگاه کاربردی کردن علم وارد دانشگاه ها می کند.
گروه علمی و دانشگاهی خبرنگاران، فاطمه سامعی؛ سال 98 سال پرفراز و نشیبی برای کشور بود که اثرات حوادث مختلف در این سال، همه فعالیت های کشور را تحت تاثیر خود قرار داد. باوجود اتفاقات خوب و بد امسال، مدیران وزارت علوم تلاش کردند برنامه های در نظر گرفته شده برای این وزارت را عملیاتی کنند.
یکی از این برنامه های جدی وزارت علوم، تحقق هدف حرکت به سمت کاربردی کردن علم و پژوهش دانشگاهی بود که این برنامه امسال پیگیری شد. ویدئوی زیر اطلاعاتی را درباره اقدامات وزارت علوم در این زمینه در اختیار می گذارد.
امسال تغییرات بزرگی در جهت کاربردی کردن دانش در کشور رقم خورد.
اکنون سکان وزارت علوم در دست منصور منصور غلامی، عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینای همدان با مرتبه استادی و دارای مدرک دکترای تخصصی در رشته کشاورزی است.
غلامی ریاست دانشگاه همدان را در دولت های هفتم و هشتم و دولت های یازدهم و دوازدهم برعهده داشته است. وی مدرک کارشناسی خود را در سال 1355 در رشته کشاورزی از مدرسه عالی کشاورزی همدان دریافت کرد و از سال 1359 تا 1360 به عنوان عضو جهاد سازندگی همدان و مسئول اردوگاه روستایی مشغول فعالیت شد. غلامی در سال 1364 مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته علوم باغبانی از دانشگاه تربیت مدرس دریافت کرد و در سال 1370، برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری به دانشگاه آدلاید استرالیا رفت و در سال 1374 در مقطع دکتری در رشته علوم باغبانی از این دانشگاه فارغ التحصیل شد.
در حاشیه برنامه های خبری فرصت گفت وگو با منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری را مغتنم شمرده ایم و از او درباره مهم ترین برنامه های سالی که رو به سرانجام است سوال پرسیده ایم.
وی در این گفت وگوها به سوالاتی درباره مهم ترین برنامه های علمی امسال وزارت علوم پاسخ داده و شرایط علمی ایران در منطقه و دنیا و جایگاه ایران در عرصه های بین المللی را شرح داده است.
آنچه در گفت وگو با منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری می خوانید:
ایران کشور اول منطقه از نظر تولید علم و دانش
ایران در رتبه پانزدهمین دنیا در رتبه بندی علمی دنیای
جایگاه تثبیت شده ایران در تولید علم و دانش در منطقه و دنیا
مراکز رشد دانشگاهی و پارک های علم و فناوری، محلی برای تحقق ایده ها و کاربردی کردن علم و پژوهش
دانشگاه ها برای رفع نیازهای صنعت و جامعه وارد میدان می شوند
سرمایه ای انسانی که وزارت علوم برای آینده سرمایه گذاری می کند
حمایت تمام قد وزارت علوم از فرصت مطالعاتی اجباری 6 ماهه برای اعضای هیات علمی در صنعت
تغییر کلی روح معیارهای ارتقاء اساتید دانشگاه از مقاله به پژوهش های کاربردی
اساتید دانشگاه برای انجام پژوهش های کاربردی مشوق می گیرند
عملیاتی شدن سیاست علمی بازگشت نخبگان ایرانی به کشور
وزیر علوم: رتبه ایران در رتبه بندی های علمی در منطقه و دنیا
فارس: طبق اعلام وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در حال حاضر ایران رتبه 16 را در رده بندی های علمی دنیای در اختیار دارد و پیش از این پیش بینی شده بود رتبه ایران در در جدیدترین رتبه بندی های علمی دنیای با یک پله پیشرفت به رتبه 15 برسد. شرایط فعلی ایران از نظر جایگاه در رتبه بندی های علمی در منطقه و دنیا را چگونه ارزیابی می کنید؟
غلامی: همان طور که پیش از این هم اعلام شده در حال حاضر در میان کشورهای منطقه ایران رتبه نخست در جایگاه علمی منطقه را در اختیار دارد و با فاصله خوبی از کشورهای منطقه قرار گرفته است و در سال های گذشته توانسته جایگاه برتر علمی خود را در منطقه به خوبی ثابت کند.
در رتبه بندی های دنیای هم ایران از نظر رتبه علمی در جایگاه شانزدهم دنیا ایستاده است که با توجه به پیشرفت های علمی اخیر در کشور که مورد تایید مراجع دنیای بوده اند پیش بینی می کنیم در تازه ترین رتبه بندی های دنیای رتبه ایران به رتبه 15 در دنیا تغییر کند. ایران سال هاست که از نظر علمی جایگاه خود را در رتبه بندی های بین المللی در منطقه و دنیا ثابت کرده است و همچنان که همواره حفظ و ارتقای جایگاه علمی از اولویت های علمی کشور بوده است در سال های اخیر پس از اینکه توانسته ایم به جایگاه تثبیت شده در رتبه بندی های علمی دنیای برسیم، رویکرد کاربردی کردن علم و دانش بدست آمده در کشور هم در اولویت قرار گرفته است و برای آن تلاش می کنیم.
شرایط خوب ایران در تولید علم و دانش در منطقه و دنیا به اثبات رسیده است و جایگاه ایران در رتبه بندی های دنیای در جهت پیشرفت روز افزون قرار گرفته است، در این مرحله در کنار توجه به توسعه دانش در کشور، استفاده عملی از این دانش هم در دستور کار جدی قرار گرفته است
حمایت دانشگاه ها از ایده های دانشجویی و کاربردی کردن تحقیقات
فارس: کاربردی کردن دانش دانشگاهی و استفاده عملی از نتایج پژوهش ها در توسعه کشور از برنامه های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اعلام شده است، چه برنامه ای برای عملیاتی شدن علم آکادمیک در کشور دارید و این برنامه قرار است از چه طریق اجرایی گردد؟
زمانی رسیدن کشور به جایگاه های برتر علمی از مهم ترین اهداف بود، چند سالی است این سوال مطرح می گردد که نتیجه عملی تلاش های علمی در دانشگاه ها برای کشور چیست؟
غلامی: عملیاتی شدن علم آکادمیک در کشور از برنامه های جدی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است و در سال های اخیر برنامه هایی متناسب با این هدف اجرا شده است. از جمله اینکه اکوسیستمی برای رشد ایده ها ایجاد شده که از فراهم کردن امکانات برای عملیاتی کردن تحقیقات کوچک دانشگاهی آغاز می گردد و در جهت حمایت ها، ایده ها و شرکت ها رشد می کنند و وارد محیط های بزرگ تری می شوند.
در حال حاضر در اغلب دانشگاه های کشور مراکز رشد وجود دارد که این مراکز از ایده های جدید حمایت می کنند. گروه های ارایه دهنده ایده می کنند که این حمایت ها شامل حمایت مالی و اختصاص فضای فیزیکی مناسب برای آغاز فعالیت تیمی است. در ادامه راه، این تیم ها ممکن است در به بلوغ رساندن ایده و عملیاتی کردن طرح خود پیروز شوند و سپس در مرحله بعد حتی بتوانند برای آن مشتری پیدا کنند. پس از یافتن مشتری و رسیدن به درآمد، زمانی است که تیم پیروز شده روی پای خود بایستند و در این زمان از مراکز رشد خارج می گردد. در این مرحله پارک های علم و فناوری وارد فرآیند می شوند و اگر ایده تیم در پارک علم و فناوری مورد استقبال واقع گردد، می توانند در پارک مستقر شوند. حضور تیم ها در پارک های علم و فناوری به صورت یک دوره است یا علاوه بر این، تیم می تواند چندین دوره در قالب شرکت فعال دارای کسب و کار در پارک علم و فناوری مستقر گردد.
در حال حاضر 3 و نیم میلیون دانشجو در 197 مرکز آموزش عالی کشور تحصیل می کنند. بیش از 43 پارک علم و فناوری در کشور وجود دارد و در هر استان حداقل یک پارک علم و فناوری احداث شده که اغلب این پارک ها در کنار دانشگاه ها واقع شده اند. این نزدیکی، فرصت مناسبی را برای حضور دانشجویان و فارغ التحصیلان در محیط های عملیاتی و کاربردی دانش فراهم می کنند. 4 هزار و 600 شرکت های دانش بنیان تاسیس شده اند که با کمک در حل مسائل بومی و کشوری، اشتغال ایجاد کرده اند و شرکت های دانش بنیان توسط این پارک ها حمایت می شوند.
3 و نیم میلیون دانشجو در 197 مرکز آموزش عالی کشور تحصیل می کنند. بیش از 43 پارک علم و فناوری در کشور وجود دارد و 4 هزار و 600 شرکت های دانش بنیان تاسیس شده اند
فرصت مطالعاتی اعضای هیات علمی در صنعت، سرمایه گذاری علمی در آینده
فارس: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری امسال طرحی را به نام فرصت مطالعاتی اجباری در صنعت برای اعضای جوان هیات علمی جوان، اجرا کرد که حتی برآورد هزینه زیادی برای آن اعلام شد اما وزارت علوم با جدیت این طرح را دنبال می کند. این طرح در چه شرایطی است؟
غلامی: طرح فرصت مطالعاتی اجباری اعضای جوان هیات علمی جوان در صنعت، کارشناسی شده است و منافع درازمدت آن را می بینیم. هیات علمی جوان که به بخش صنعت می رود، مسائل و مسائل بخش صنعت را از نزدیک لمس می کند و با مجموعه مدیریتی و حتی تحقیقاتی در بخش صنعت ارتباط برقرار می کند و وقتی به دانشگاه خود باز می گردد، برای حل مسائل و مسائل آن صنعت و صنایع وابسته به آن مجموعه تلاش می کند. با پیش فرض اثرگذاری بلندمدت، سرمایه گذاری برای فرصت مطالعاتی 6 ماهه سرمایه گذاری زیادی نیست.
استادی که 6 ماه با مسائل صنعت دست و پنجه نرم کرده، در بازگشت به دانشگاه هم برای حل آن مسائل تلاش می کند
وزارت علوم با پرداخت حقوق اعضای هیات علمی، آنان را به مدت 6 ماه به فرصت مطالعاتی اجباری در صنعت اعزام می کند، زیرا قصد دارد اساتید با نگاهی نزدیک تر به صنعت وارد دانشگاه شوند و فعالیت هایشان در دانشگاه بیشتر با نیازهای صنعت منطبق و همسو گردد
این طرح از ابتدای سال تحصیلی جاری اجرا شد و برای اولین سال اجرا، آمار اعضای هیات علمی که به فرصت مطالعاتی در صنعت رفتند خوب بود، حدود 50 نفر به این فرصت مطالعاتی رفتند و پیش بینی می کنیم که با پاگرفتن بیشتر این طرح، در سال های آینده آمار اعضای هیات علمی که به فرصت مطالعاتی در صنعت خواهند رفت به مرور افزایش یابد. از سوی دیگر اعزام شدن به این فرصت مطالعاتی یکی از مراحلی است که اعضای جوان هیات علمی برای تکمیل فرآیند استخدام باید پشت سر بگذارند.
امروز می بینیم که اساتید جوان برای ارتقا و پیشرفت تمایل زیادی دارند و در گذشته شخصی که برای کار در عرصه آموزش و علم وارد دانشگاه می شد تا سال ها متوجه موضوع ارتقاء و افزایش رتبه نبود اما اکنون می بینیم که این بسکمک از افرادی که وارد دانشگاه می شوند در ابتدای ورود از روش های ارتقای رتبه و تغییر درجه سوال می کنند. این رو معتقدیم که باید فرهنگ ارتقاء رتبه اساتید و اعضای هیات علمی هم تغییر کند و برای عملی شدن این کار هم باید مشوق بیشتری ایجاد کنیم. باید فرهنگ ارتقاء کلاسیک با امتیاز، مقاله و سال را به وزن تاثیر گذاری عضو هیات علمی و مرجعیت وی حداقل در یک زمینه تغییر دهیم. مرجعیت در یک زمینه به این معنی که بتوانیم بگوییم وی متخصص فلان موضوع است که این کار باعث پر بار تر شدن فضای علمی دانشگاه ها خواهد شد. از این رو در آیین نامه ارتقای اساتید و اعضای هیات علمی هم بازنگری شد و آیین نامه به دانشگاه ها ابلاغ شد. آیین نامه قبلی اساتید به مباحث نظری و تولیدات مکتوب بیشتر توجه داشت که آیین نامه جدید به فعالیت های عملی و سرانجام نامه های کاربردی توجه بیشتری کرده است.
همچنین برای ارتباط نزدیک تر و کاربردی تر دانشگاه و صنعت، به نحوی که دانشگاه ها در جهت برآورده کردن نیازهای واقعی صنعت و جامعه قدم بردارند، طرح ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه اجرا شده است که تقویت ارتباط دانشگاه ها با جامعه و صنعت از طریق تجمیع پتانسیل و راهبردهای وزارت علوم و دستگاه های اجرایی در این طرح مدنظر است. در طرح ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه تاکید داریم که همه اساتید و متخصصان علوم نظری در این طرح باید در کنار متخصصان صنعت باشند. اساتید و اعضای هیات علمی در حوزه های نظری و گروه های علوم انسانی باید توجه داشته باشند که به نظرات کارشناسی آنان در این طرح نیاز است و تصور نکنند که در طرح ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه نمی توانند کمکی ارایه دهند.
مشوق های عملی برای بازگشت نخبگان ایرانی
نخبگانی که از خارج از کشور بازگردند فرآیندهای استخدام را سریع تر طی می کنند
فارس: یکی از سیاست های کلان کشور در حوزه علم و دانش، تلاش برای بازگشت نخبگان و جذب دانشجویان خارج از کشور در پست های داخلی عنوان شده بود. این برنامه به کجا رسید؟
یکی از برنامه های جدی در کشور در حوزه علم و توسعه دانش، بازگشت نخبگان و تحصیل کردگان ایرانی از خارج به کشور است و تسهیلاتی هم به عنوان مشوق برای افرادی که باز می گردند دیده شده است، از جمله اینکه این افراد به سرعت در پست های پژوهشی و تحقیقاتی که برای آنان در نظر گرفته شده است جذب می شوند
غلامی: مسئولیت اصلی اجرای این برنامه را معاونت علمی و فناوری رئیس جمهوری برعهده دارد که این معاونت فرایند جذب نخبگان ایرانی تحصیل کرده در خارج، در حال تحصیل یا مقیم در کشورهای دیگر را از چندی پیش آغاز کرده است. در این اقدامات، برنامه های ویژه و تسهیلاتی برای افرادی که انتخاب می کنند که به کشور بازگردند دیده شده است. هدف از ارایه این تسهیلات، جذب نخبگان و ایجاد مشوق برای بازگشت متخصصان به کشور است. در این طرح، امکان بازگشت افراد نخبه و متخصص با عنوان محقق یا استاد دانشگاه دیده شده است. تسهیلات در نظر گرفته شده هم به این صورت است که این افراد در فرایند کوتاه تری از حد معمول در پست هایی که برای آنها مناسب است جذب خواهند شد. هدف از این تسهیلات این است که بازگشت و حضور این افراد در کشور تسریع گردد و این افراد منشا اثرات علمی برای کشور شوند.
انتهای پیام/
منبع: خبرگزاری فارس