آنالیز طرح تفکیک صنعت پتروشیمی از وزارت نفت، مجلس به دنبال تشکیل وزارت انرژی - وبلاگ 8 شارژ

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرنگاران، چندی است که طرحی در مجلس شورای اسلامی مطرح شده که به موجب آن ، صنعت نفت از صنعت پتروشیمی جدا می گردد . بر اساس این طرح ، پتروشیمی به وزارت صمت ملحق می گردد و در مقابل ، صنعت برق و سایر انرژی های غیر فسیلی از وزارت نیرو به وزارت نفت منتقل می شوند و وزارتخانه ای تحت عنوان وزارت انرژی تشکیل می گردد. این طرح مدتهاست مورد بحث کارشناسان حوزه انرژی است و مخالفان جدی دارد .

در همین رابطه به همت دفتر مطالعات راهبردی رونق فراوری دانشگاه امام صادق(ع) نشستی تحت عنوان انتزاع حکمرانی صنعت پتروشیمی از وزارت نفت به صمت برگزار گردید که در آن مهندس عبدالحسین بیات؛ معاون وزیر سابق نفت و محمد ابراهیمی؛ مدیر عامل سابق شرکت نفت سپاهان ، دیدگاه ها و علل مخالفت خود با تفکیک دو صنعت نفت و پتروشیمی ، تشریح کردند.

در این نشست ، مهندس بیات با ارائۀ آماری از شرایط منابع نفت و گاز کشور گفت : کشور ایران دارای منابع عظیمی از نفت و گاز است. منابع قابل برداشت نفت حدود 160 میلیارد بشکه و گاز حدود 34 تریلیون مترمکعب است. این منابع قادرند تا 110 سال نیازهای کشور را تامین نمایند. ولی آیا طرح جامع انرژی و سند چشم انداز 20 یا 50 ساله ای برای آن طراحی شده است؟ اگر این نقشه راه طراحی می شد می توانست به راحتی به ما بگوید که آیا تشکیل وزارت انرژی لازم است یا خیر.

وی علت اصلی ارائه طرح تشکیل وزارت انرژی را ایجاد تمرکز ، هماهنگی و یکپارچگی در صنعت انرژی برشمرد ، اما با برشمردن دلایل خود ، انتزاع صنعت پتروشیمی از وزارت نفت را کاری نادرست خواند .

معاون سابق وزارت نفت ابتدا به این نکته اشاره نمود که به طور کلی ، کشورها به سوی استفاده بیشتر از سوخت های پاک و کاهش وابسگی به سوخت های فسیلی چون نفت و بنزین ، پیش می فرایند ، و تاکید نمود: ما نیز باید از صدور نفت و مشتقات آن کاسته و آنها را در خدمت فراوری محصولات پتروشیمی که ارزش افزوده بسیار بیشتری دارند ، قرار دهیم.

بیات در ادامه ، ارتباط صنعت نفت و پتروشیمی را تنگاتنگ و فرآیند محور خواند و در شرح آن گفت : اینکه نفت یک پالایش اولیه ای گردد و بعد به پتروشیمی ها برسد و در نهایت در پایین دست پتروشیمی به محصول نهایی تبدیل گردد، یک فرآیند جامع و کامل است. بنا بر این تفکیک و جداسازی بخش های مختلف یک فرآیند از همدیگر اشتباه است.

وی همچنین با اشاره به وابستگی کامل و مستمر صنعت پتروشیمی به نفت ، در کنار هم قرار داشتن آنها را باعث ایجاد ارزش افزوده بیشتر و کاهش قیمت تمام شدۀ محصولات پتروشیمی ، دانست. علاوه بر این ، زیرساخت های صنعت نفت و پتروشیمی نیز بسیار مشابه و گاه مشترک هستند و حتی فناوری و استانداردهای هر دو ، یکسان است.

بر اساس این دلایل ، این کارشناس حوزه انرژی جدا کردن بخش پتروشیمی از وزارت نفت و افزودن آن به وزارت صمت را مشکل آفرین دانست.

بیات در دفاع از تمرکز صنعت نفت و پتروشیمی در وزارت نفت گفت : بیشتر حوزه های کاری و کارشناسان دو صنعت نفت و گاز و پتروشیمی کاملا یکسان هستند ، لذا تربیت نیروهای متخصص و جابجایی این نیروها بین بخش های مختلف می تواند تحت نظارت وزارت نفت به راحتی صورت گیرد. ولی چنانچه بخش پتروشیمی تحت کنترل وزرت صمت قرار بگیرد این جابجایی به راحتی ممکن نخواهد بود.

وی در تکمیل این بحث ، ساختارهای سازمانی اقتصادی، بهره برداری، مهندسی، حقوقی، قراردادها، ایمنی، اداری، مدیریتی، بازرگانی و ... در دو صنعت را نیز کاملا مشابه و غیر قابل انتزاع دانست .

بیات ادامه داد : عمده شرکت های پتروشیمی در نزیکی منابع تامین خوراک قرار داشته و جزئی از یک فرآیند عظیم و غیر قابل تجزیه و تفکیک محسوب می شوند. علاوه بر این ، خدمات عمومی ، امکانات رفاهی ، حمل و نقل، هتلینگ، اسکان، بهداری و بهداشت صنعت نفت و پتروشیمی نیز مشترک و یکسان است.

معاون وزیر نفت سابق ، استراتژی و چشم اندازهای مشترک این دو صنعت را نیز دلیلی بر نادرستی طرح تفکیک صنعت پتروشیمی از وزارت نفت خواند و گفت : یک سری موارد همچون تنوع فراوری و محصولات، فناوری های پیشرفته ویژه، وجود رقبای جدی همواره در صحنه، بازدهی مناسب سرمایه گذاری ها، انجام سرمایه گذاری ها و .... ایجاب می نمایند تا مدیریتی واحد راهنمایی هر دو مجموعه را با هم در دست بگیرد تا بتواند پویایی میان این دو صنعت را حفظ نموده و در هر زمان استراتژی مناسب را اتخاذ کند. لذا از این منظر هم انتزاع این دو صنعت.

فیلم کامل این نشست به وسیله لینک زیر در دسترس است:

https://www.aparat.com/v/tLsIb

کلیدواژه ها: دفتر مطالعات رونق فراوری، عبدالحسین بیات، تفکیک صنعت پتروشیمی