آخرین شرایط فراوری علم و استنادات ایرانی در سال 2019
به گزارش وبلاگ 8 شارژ، به گزارش خبرنگاران، آنالیز تعداد مقالات ایرانی در نمایه نامه بین المللی اسکوپوس (Scopus) در 6 سال اخیر نشان می دهد که تعداد مقالات با رشد قابل توجهی روبرو بوده اند و در عین حال بیشترین رشد در علوم پایه دیده می گردد.
سال 2019 در حالی به سرانجام رسید که بسیاری از این آمار هنوز تکمیل نشده است و بسیاری از مقالات ممکن است در این آمار دیده نشده باشند.
تعداد مقالات ایرانی در پایگاه اسکوپوس در تمامی رشته ها از 45 هزار و 603 مقاله در سال 2014 به 61 هزار و 187 مقاله در سال 2019 رسیده است. در گروه علوم پایه این رشد تقریباً 1.5 برابر است و از حدود 28 هزار مقاله در سال 2014 به بیش از 40 هزار مقاله در سال 2019 رسیده است.
آنالیز میزان تعداد مقالات ایرانی در اسکوپوس در حوزه علوم فنی و مهندسی نیز بیانگر رشدی تقریبی است. تعداد مقالات از 17 هزار مقاله فنی و مهندسی در 2014 به تعداد 24 هزار مقاله افزایش داشته است.
در علوم پزشکی نیز شاهد رشد تعداد مقالات هستیم. این رشد نشان می دهد که تعداد مقالات از 13 هزار و 788 مقاله در سال 2014 به 18 هزار و 537 مقاله رسیده است.
نکته مورد توجه در علوم مختلف این است که دانشمندان و محققان ایرانی بیشترین مقالات را در گروه علوم پایه به چاپ رسانده اند و به ترتیب بعد از آن گروه علوم فنی و مهندسی، گروه علوم پزشکی، گروه علوم کشاورزی، گروه علوم اجتماعی و گروه علوم انسانی قرار دارند.
تعداد مقالات گروه علوم کشاورزی در 6 سال اخیر با رشد چندانی روبرو نبوده اند اما تعداد مقالات گروه علوم اجتماعی در این مدت رشدی دو برابری را تجربه نموده است و از تعداد 2 هزار و 167 مقاله در سال 2014 به تعداد 5 هزار و 40 مقاله در سال 2019 رسیده است.
اما فراوری علم تنها به چاپ و انتشار مقاله محدود نمی گردد و مهم تر از فراوری مقاله، استناد به آن است که به عنوان یکی از معیارهای مهم در ارزیابی مقالات مورد توجه است. استناد چراغی است که نشان می دهد چقدر یک فراوری علمی توانسته است در گستره موضوعی خود مورد توجه و مؤثر باشد.
نکته ای که در خصوص آنالیز تعداد استنادات مقالات باید به آن توجه کرد این است که هرچه از زمان انتشار یک مقاله گذشته باشد، تعداد استنادات بیشتری دریافت می نماید و مقالاتی با عمر یک ساله و چند ماهه ممکن است هنوز به طور کامل از سوی سایر محققان دیده نشده باشند.
بر همین اساس تعداد استنادات به مقالات محققان ایرانی نیز که در اسکوپوس نمایه شده اند نشان می دهد که علوم پایه در صدر قرار گرفته است و علوم انسانی کمترین میزان استنادات را به خود اختصاص داده است.
از همین رو با توجه به اینکه چندی است از سرانجام سال 2019 می گذرد آمار استنادات و فراوری علم سال 2019 تکمیل نشده است و پس از گذشت چند ماه از 2019 معین می گردد.
جدول میزان تعداد استنادات اسکوپوس در بازه زمانی 2014 تا 2019
میزان استنادات علوم پایه در سال 2014 به میزان 335 هزار و 663 استناد است که بیشترین میزان استناد را در بین گروه های علمی در اختیار دارد. گروه علوم فنی و مهندسی پس از علوم پایه بیشترین استناد را به خودش اختصاص داده است و به همین ترتیب علوم پزشکی، علوم کشاورزی، علوم اجتماعی و علوم انسانی در رده های بعدی قرار دارند.
میزان استنادات در گروه علوم انسانی نیز با توجه به تعداد فراوری علم از سایر علوم پایین تر است.
محققان ایرانی در سال های اخیر در زمینه مقالات مؤثر جهان نقش پر رنگی داشته اند. هرساله شرکت کلاریویت آنالتیکز (ISI) به معرفی پراستنادترین پژوهشگران جهان (Highly Cited Researchers) می پردازد.
بر اساس فهرستی که شرکت کلاریویت آنالتیکز (ISI) به مناسبت سرانجام سال 2019 منتشر نموده است فقط یک محقق از هر هزار نفر محقق به عنوان محقق بسیار استناد شده 2019 معرفی شده اند که از این تعداد 24 نفر برنده جایزه نوبل هستند که سه نفر از آنها در سال 2019 جایزه نوبل دریافت کردند.
کلاریویت آنالتیکز (ISI) فهرست دانشمندان یک درصد برتر سال 2001 و همچنین فهرست این گروه از دانشمندان در سال های 2014 تا 2019 را منتشر نموده است.
بر اساس فهرست سال 2001 تعدادی از محققان ایرانی الاصل در جمع دانشمندان یک درصد برتر جهان قرار دارند اما تنها محقق ایرانی از دانشگاه های ایران جواد صالحی (علوم کامپیوتر) عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف و استاد تمام این دانشگاه است.
در جدول زیر آمار بازه زمانی 2014 تا 2019 را مشاهده می کنید:
جدول فهرست دانشمندان یک درصد برتر ایرانی بر اساس گزارش 2019 کلاریویت آنالتیکز (ISI) (بدون ترتیب)
| سال 2014 | |||
| ردیف | نام محقق | رشته / موضوع | دانشگاه |
| 1 | داوود دومیری گنجی | مهندسی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل / همکاری با دانشگاه مازندارن |
| 2 | سعید عباس بندی | ریاضیات | دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) / همکاری با دانشگاه واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی |
| 3 | حسنعلی زمانی | مهندسی | دانشگاه آزاد اسلامی |
| 4 | مجید عشقی گرجی | ریاضیات | دانشگاه سمنان |
| 5 | فرنوش فریدبد | مهندسی | دانشگاه تهران / همکاری با دانشگاه علوم پزشکی تهران |
| 6 | محمدرضا گنجعلی | مهندسی | دانشگاه تهران |
| 7 | پرویز نوروزی | مهندسی | دانشگاه تهران |
| 8 | سیاوش ریاحی | مهندسی | دانشگاه تهران |
| 9 | مهراورنگ قائدی | مهندسی | دانشگاه یاسوج |
| 10 | مهدی دهقان | مهندسی و ریاضیات | دانشگاه صنعتی امیرکبیر |
| سال 2015 | |||
| ردیف | نام محقق | رشته / موضوع | دانشگاه |
| 1 | مهدی دهقان | مهندسی و ریاضیات | دانشگاه صنعتی امیرکبیر |
| 2 | داوود دومیری گنجی | مهندسی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل |
| 3 | مهراورنگ قائدی | مهندسی | دانشگاه یاسوج |
| 4 | سعید عباس بندی | ریاضیات | دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) |
| 5 | مجید عشقی گرجی | ریاضیات | دانشگاه سمنان |
| سال 2016 | |||
| ردیف | نام محقق | رشته / موضوع | دانشگاه |
| 1 | مهدی دهقان | مهندسی و ریاضیات | دانشگاه صنعتی امیرکبیر |
| 2 | داوود دومیری گنجی | مهندسی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل |
| 3 | طاهر نیکنام | مهندسی | دانشگاه صنعتی شیراز |
| 4 | محسن شیخ الاسلامی | مهندسی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل |
| 5 | سعید عباس بندی | ریاضیات | دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) |
| 6 | شهرام رضاپور | ریاضیات | دانشگاه شهید مدنی آذربایجان / همکاری با دانشگاه چینی تایوان |
| سال 2017 | |||
| ردیف | نام محقق | رشته / موضوع | دانشگاه |
| 1 | علی کاوه | علوم کامپیوتر | دانشگاه علم و صنعت ایران |
| 2 | مهدی دهقان | مهندسی و ریاضیات | دانشگاه صنعتی امیرکبیر |
| 3 | داوود دومیری گنجی | مهندسی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل |
| 4 | مفید گرجی بندپی | مهندسی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل |
| 5 | طاهر نیکنام | مهندسی | دانشگاه صنعتی شیراز |
| 6 | محسن شیخ الاسلامی | مهندسی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل |
| 7 | شهرام رضاپور | ریاضیات | دانشگاه شهید مدنی آذربایجان / همکاری با دانشگاه چینی تایوان |
ادامه جدول فهرست دانشمندان یک درصد برتر ایرانی بر اساس گزارش 2019 کلاریویت آنالتیکز (ISI) (بدون ترتیب)
| سال 2018 | |||
| ردیف | نام محقق | رشته / موضوع | دانشگاه |
| 1 | سیدفاضل نبوی | علوم طبیعی | دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله الاعظم |
| 2 | سیدمحمد نبوی | علوم طبیعی | دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله الاعظم |
| 3 | مسعود رضایی | علوم طبیعی | دانشگاه تربیت مدرس |
| 4 | امید اخوان | شیمی | دانشگاه صنعتی شریف |
| 5 | سعید عباس بندی | چند رشته ای | دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) |
| 6 | سیدمهدی جعفری | چند رشته ای | دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان |
| 7 | حسن کریمی مله | چند رشته ای | دانشگاه صنعتی قوچان |
| 8 | مرتضی محمودی | چند رشته ای | دانشگاه علوم پزشکی تهران |
| 9 | محمد ولی پور | چند رشته ای | دانشگاه آزاد اسلامی |
| 10 | داوود دومیری گنجی | مهندسی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل |
| 11 | مهراورنگ قائدی | مهندسی | دانشگاه یاسوج |
| 12 | مفید گرجی بندپی | مهندسی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل |
| 13 | امید ماهیان | مهندسی | دانشگاه فردوسی مشهد / همکاری با دانشگاه ژیان ژیاتونگ چین و دانشگاه صنعتی بوداپست مجارستان |
| 14 | طاهر نیکنام | مهندسی | دانشگاه صنعتی شیراز |
| 15 | محسن شیخ الاسلامی | مهندسی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل |
| 16 | مهدی دهقان | ریاضیات | دانشگاه صنعتی امیرکبیر |
| سال 2019 | |||
| ردیف | نام محقق | رشته / موضوع | دانشگاه |
| 1 | سیدمهدی جعفری | علوم طبیعی | دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان |
| 2 | حسن کریمی مله | علوم طبیعی | دانشگاه صنعتی قوچان / همکاری با دانشگاه صنعتی و فناوری چین |
| 3 | مسعود رضایی | علوم طبیعی | دانشگاه تربیت مدرس |
| 4 | مصطفی اسلامی | چند رشته ای | دانشگاه مازندران |
| 5 | محمدرضا گنجعلی | مهندسی | دانشگاه تهران / همکاری با دانشگاه صنعتی و فناوری چین |
| 6 | محمد میرزازاده | چند رشته ای | دانشگاه گیلان |
| 7 | حمیدرضا پورقاسمی | چند رشته ای | دانشگاه شیراز |
| 8 | آرش کریم پور | مهندسی | دانشگاه آزاد اسلامی |
| 9 | امید ماهیان | مهندسی | دانشگاه صنعتی قوچان / همکاری با دانشگاه ژیان ژیاتونگ چین و دانشگاه صنعتی بوداپست مجارستان |
| 10 | مهدی دهقان | ریاضیات | دانشگاه صنعتی امیرکبیر |
| 11 | سجاد جعفری | ریاضیات | دانشگاه صنعتی امیرکبیر |
| 12 | ژولین کلینتون اسپروت | ریاضیات | دانشگاه صنعتی امیرکبیر / همکاری با دانشگاه ویسکانسین مدیسون آمریکا |