نتایج شگفت انگیز دانشگاه کمبریج از پژوهش روی آثار کشف شده تمدن جیرفت - وبلاگ 8 شارژ

کاوش و آنالیز های باستان شناسی در محوطه باستانی حاجی آباد-ورامین شهر جیرفت (جنوب استان کرمان) منجر به کشف یک کارگاه فراوری ظروف و زیورآلات سنگی مربوط به تمدن جیرفت با قدمتی پنج هزار ساله شد که نتایج کاوش ها و پژوهش های محققان کشور در این زمینه در سه نشریه به وسیله انتشارات دانشگاه کمبریج و انتشارات راتلج منتشر شد.

نتایج کاوش ها و پژوهش های دکتر نصیر اسکندری دامنه، عضو هیأت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه تهران در این محوطه باستانی، در نشریه معتبر بین المللی ایران به وسیله انتشارات راتلج و دو نشریه بین المللی مجله باستان شناسی کمبریج و باستان به وسیله انتشارات دانشگاه کمبریج به انتشار رسید.

به گفته این عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، تمدن جیرفت در جنوب شرق ایران یکی از نخستین تمدن ها در جهان به شمار می رود که در کنار تمدن عیلام (در جنوب غرب و جنوب ایران) و حوزه تمدنی رود هیرمند (سیستان) سبب شده اند تا فلات ایران به یکی از مراکز مهم و کانونی در زمینه شکل گیری نخستین تمدن ها و شهر ها تبدیل شود.

دکتر اسکندری درباره ویژگی یافته های باستانی از تمدن جیرفت گفت: شاخص ترین آثار باستانی تمدن جیرفت، اشیاء و ظروف سنگی ساخته شده از سنگ کلریت هستند. معادن این سنگ در جنوب استان کرمان قرار گرفته است و به همین علت در تمدن جیرفت استفاده از این سنگ برای ساخت اشیاء بسیار رایج بوده است. بر روی این ظروف تصاویر متنوعی از انسان، حیوان و گیاهان نقش شده است. ظروف سنگی کلریت در هزاره سوم پیش از میلاد به تمدن های هم عصر نظیر بین النهرین و دره سند صادر می شده است. یکی از پرسش های مهم در مورد این اشیاء، شیوه و محل ساخت آنهاست.

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران اضافه کرد: پژوهش های تازه ما در تمدن جیرفت منجر به شناسایی یک کارگاه فراوری اشیاء و زیورآلات سنگی در محوطه باستانی حاجی آباد جیرفت شد که قدمت آن به هزاره سوم پیش از میلاد باز می شود. در این کارگاه فراوریی، قطعات کامل و شکسته ظروف سنگی و زیورآلات (نظیر مهره از جنس های عقیق، لاجورد، مرمر) بدست آمد. بعلاوه ادوات و ابزار هایی که با آن ها اشیاء را فراوری می نموده اند نیز بدست آمد که مهمترین آن ها مته های سنگی و فلزی هستند. کارگاه فراوریی جیرفت با وسعت نیم هکتار یکی از بزرگترین کارگاه های فراوری اشیاء سنگی است که تا به امروز در جهانی باستان یافت شده است. نقاشی هایی از داخل آرامگاه های فراعنه مصر بدست آمده است که شیوه فراوری ظروف سنگی را نشان می دهد. ادوات و ابزارآلات بدست آمده از کارگاه فراوریی جیرفت، از فنون مشابه با تمدن مصر در زمینه فراوری اشیاء حکایت دارد.

دکتر اسکندری بعلاوه گفت: در کارگاه فراوریی جیرفت نوعی عملیات بازیافت صورت می گرفته است. به این شکل که ظروف و اشیاء سنگی که به وسیله مردم استفاده و شکسته می شده اند، دور ریخته نمی شده بلکه قطعات شکسته آن ها به کارگاه فراوری آورده می شده تا از آن ها ظروف و اشیاء کوچک تر نظیر مهره ها و آویز ها ساخته شود.

به نقل از روابط عمومی دانشگاه تهران، نخستین فصل کاوش های باستان شناسی در محوطه باستانی حاجی آباد-ورامین شهر جیرفت (جنوب استان کرمان) از اسفند ماه 1395 شروع شده است و پژوهش درباره آثار کشف شده از این محوطه همچنان ادامه دارد.

مقالات اخیر استخراج شده از پژوهش های این عضو هیأت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، به وسیله پیوند های زیر دست یافتنی است:

Drilling stone vessels in third-millennium BC Iran: new evidence from Hajjiabad-Varamin, Jiroft (Kerman Province)

Preliminary Report on the Survey of Hajjiabad-Varamin, a Site of the Konar Sandal Settlement Network (Jiroft, Kerman, Iran)

Animal Scavenging as Social Metaphor: A Carved Chlorite Vessel of the Halil Rud Civilization, Kerman, Iran, Mid Third Millennium BC

منبع: ایسنا